اختلال حرکات قالبی چه علائمی دارد؟
نوشته شده توسط : ذهن نو

اختلال حرکات قالبی نوعی مشکل حرکتی است که به عنوان یکی از اختلالات رشد عصبی در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روان پزشکی به آن اشاره شده است. در این اختلال یکسری حرکات تکراری و بی‌فایده به طور اجنتاب ناپذیری انجام می‌شود که به عملکرد روزانه بیمار آسیب می رسانند. از جمله این حرکات می‌توان به گاز گرفتن خود یا کوبش سر اشاره کرد. از آنجا که این اختلال اغلب در کودکی آغاز می‌شود، تصور بر مادرزادی بودن آن است، در حالی که این مساله در اثر عوامل غیرژنتیکی ایجاد می‌شود. درادامه در مورد نشانه‌ها، علل و درمان حرکات قالبی صحبت کرده‌ایم. برای آشنایی با سایر اختلالات اضطرابی کلیک کنید..

منبع : اختلال حرکات قالبی چه علائمی دارد

آشنایی با  نشانه ها و علائم اختلال حرکات قالبی

اختلال حرکات قالبی نوعی مشکل حرکتی است که در آخرین ویراست راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانپزشکی به عنوان یکی از اختلالات رشد عصبی معرفی شده است. علائم این اختلال به شرح زیر می‌باشد.

الف) فرد رفتارهای حرکتی ظاهرا بی‌فایده و تکراری را از خود خود نشان می‌دهد که به نظر حالت جبری دارند. از جمله این حرکات می‌توان به کوبش سر، گاز گرفتن یا ضربه زدن به خود، تکان دادن یا حرکات موجی دست‌ها و جنباندن بدن اشاره کرد.

ب) این حرکات تکراری با عملکرد اجتماعی، تحصیلی یا سایر فعالیت‌های روزانه فرد تداخل داشته و می‌توانند زمینه بروز آسیب به خود را برای او ایجاد کنند.

ج) علائم اختلال حرکات قالبی در اوایل دوران رشد و نمو بروز پیدا می‌کنند.

د) رفتارهای حرکتی تکراری ناشی از اثرات فیزیولوژیک یک ماده یا یک بیماری عصبی نیست. همچنین علائم این اختلال با یک اختلال رشدی یا روانی دیگر به طور بهتری توجیه نمی‌شود.

 

بیشتر بخوانید : اختلال تیک

 

میزان شیوع اختلال حرکات قالبی

حرکات قالبی ساده نظیر جلو و عقب رفتن یا همان تکان دادن بدن در خردسالان و به خصوص در دوران رشد شایع است (حرکات قالبی پیچیده کمتر دیده می‌شود). پژوهش‌های آماری انجام شده در این زمینه نشان می‌دهند که این حرکات به طور کلی در میان کودکان از شیوع 3 تا 4درصدی برخوردار هستند.

اما نتایج مطالعات اختصاصی که روی کودکان مبتلا به کم‌توانی ذهنی انجام شده، نشان می‌دهد که 4 الی 16درصد آن‌ها دچار حرکات قالبی و خودآسیبی هستند و هرچه کم‌توانی ذهنی بیشتر باشد، احتمال این حرکات افزایش می‌یابد. برای مثال شیوع این حرکات در کودکانی که به علت کم‌توانی ذهنی در مراکز نگهداری زندگی می‌کنند حدود 10 الی 15 درصد است.

دلایل و علت بروز اختلال حرکات قالبی

متخصصان بر این باورند که اختلال حرکات قالبی مسئله‌ای تک علیتی نیست بلکه این مشکل از تعامل فاکتورهای محیطی و زیستی مختلف پدید می‌آید که در ادامه به توضیح هرکدام از آن ها پرداخته‌ایم.

1- عوامل محیطی موثر در بروز اختلال حرکات قالبی

بررسی‌ها نشان می‌دهند که انزوای اجتماعی عامل خطر بسیار مهمی برای اقدامات خود تحریکی است که می‌تواند به مرور زمان به حرکات قالبی تکراری و خود آسیب رسان تبدیل گردد. عوامل محیطی استرس زا نیز می‌توانند رفتارهای قالبی را آشکار نمایند. در همین راستا ترس می‌تواند تعادل فیزیولوژیک بدن را به هم بزند و در نتیجه منجر به افزایش دفعات بروز رفتارهای قالبی گردد.

اضطراب ریشه اصلی اختلالات حرکات قالبی یا حرکات کلیشه است، پس با رفع عامل اضطراب زا امکان درمان و بهبود فراهم خواهد شد.

2- عوامل ژنتیکی و فیزیولوژیکی موثر در بروز اختلال حرکات قالبی

متخصصان بر این باورند که هرچه کارکرد شناختی بیمار ضعیف‌تر باشد، خطر بروز حرکات قالبی بیشتر و میزان پاسخ به مداخلات درمانی در او کمتر خواهد بود. در همین راستا پژوهش‌ها نشان می‌دهند که حرکات قالبی در بین افراد مبتلا به انواع متوسط تا بسیار شدید کم‌توانی ذهنی شایع‌تر از سایر افراد است. رفتارهای تکراری خود آسیب رسان می‌توانند فنوتیپ یک سندروم عصبی ژنتیکی باشند.

برای مثال در سندروم لش نیهان هم حرکات قالبی دیستونیک و هم حرکات خود آسیب رسان نظیر گاز گرفتن لب‌ها دیده می‌شود. همچنین در برخی بیماری‌های طبی نظیر عفونت گوش میانی، ناراحتی دندانی و رفلاکس معدی و مری نیز این گونه از حرکات دیده می‌شوند.  

درمان اختلال حرکات قالبی

در درمان اختلال حرکات قالبی متخصصان سلامت روان بیش از هرچیز بر مهارت کنترل استرس تاکید می‌کنند، چرا که این مشکل در اثر استرس و تنش‌های محیطی بیشتر بروز پیدا می‌کند. رویکرد اصلی روان‌درمانگران برای بهبود علائم این اختلال، رفتاردرمانی است. چرا که اکثر مبتلایان به این مشکل از کم‌توانی‌های ذهنی رنج می‌برند و در نتیجه به درمان‌های شناختی که نیازمند بهره هوشی بالاتری است جواب نمی‌دهند.

چه زمانی از دارو باید استفاده کرد؟

در درمان رفتاری روانشناس تلاش می‌کند تا عوامل تقویت کننده رفتارهای آسیب‌زا را شناسایی کرده و با تکنیک‌های مختلف آن‌ها را شرطی زدایی کند. در شرایطی که شدت اختلال زیاد است و یا فرد به روان درمانی به خوبی پاسخ نمی دهد روانشناس در کنار جلسات مشاوره مراجعه به یک روانپزشک را هم توصیه می کند. در درمان دارویی این اختلال معمولا از ضد افسردگی ها و آنتی سایکوتیک ها استفاده می شود. برای آشنایی با جدیدترین روش‌های درمان اضطراب شدید کلیک کنید.

داروهای اعصاب و روان حتما باید طبق تجویز پزشک مصرف شوند و هرگونه استفاده خودسر از آن‌ها عوارض جانبی ناخوشایندی برای بیمار خواهد داشت.

برای دریافت مشاوره در زمینه اضطراب و افسردگی می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

 

سوالات متداول

تفاوت حرکات قالبی و تیک چیست؟

سن شروع حرکات قالبی معمولا پایین‌تر است (اغلب زیر 3 سالگی آغاز می‌شود). در حالی که متوسط شروع اختلال تیک بین 5 تا 7 سالگی است. هم چنین حرکات قالبی الگو و مکان با ثبات‌تری نسبت به تیک دارند. حرکات قالبی باثبات‌تر، موزون‌تر و طولانی‌تر از تیک هستند اما حرکات تیک عموما کوتاه، سریع و نوسان دار می‌باشد.





:: برچسب‌ها: اختلال حرکات قالبی چه علائمی دارد؟ ,
:: بازدید از این مطلب : 456
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : شنبه 29 خرداد 1400 | نظرات ()
مطالب مرتبط با این پست
لیست
می توانید دیدگاه خود را بنویسید


نام
آدرس ایمیل
وب سایت/بلاگ
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

آپلود عکس دلخواه: