چقدر با عوارض استرس و فشار روانی آشنایی دارید؟ در دنیای امروز استرس موضوعی است که نمی‌توانید از آن فرار کنید. موضوعات تنش‌زا همیشه و همه جای زندگی ما حضور دارند. ترافیک، صحبت کردن با ارباب‌رجوع یا رئیس در محل کار، تربیت کردن فرزندان، اختلافات خانوادگی یا بسیاری از مسائل دیگر ازجمله شرایطی هستند که می‌توانند شما را درگیر استرس کنند. بااین‌حال اگر نتوانید فشار روانی را در زندگی خود مدیریت کنید، دیر یا زود درگیر عوارض آن خواهید شد. این عوارض می‌تواند از مشکلات ساده‌ای مثل یک سردرد تا کاهش سطح ایمنی بدن و درگیری با انواع بیماری‌ها متفاوت باشد. پس به محض دیدن نشانه‌های استرس باید به دنبال راه حل باشید. اگر فشار روانی‌تان بیش از مقداری است که بتوانید به‌تنهایی آن را کنترل کنید بهتر است از یک مشاور کمک بگیرید.

منبع : عوارض استرس و فشار روانی بر بدن و ذهن

استرس یا فشار روانی چیست؟

اضطراب یک واکنش طبیعی در بدن ماست. فرض کنید در یک خیابان شلوغ اتومبیلی با سرعت به شما نزدیک می‌شود؛ اگر استرس وجود نداشته باشد طبیعتاً شما هم تلاشی برای کنار رفتن از مسیر اتومبیل نخواهید داشت و این زندگی‌تان را به خطر می‌اندازد. به همین خاطر روانشناسان معتقدند در موضوع استرس صحبت بر سر شدت و مدت فشار روانی است که شما تحمل می‌کنید.

به‌طور کلی استرس یا فشار روانی شرایطی است که بدن برای مبارزه با یک تهدید آماده می‌شود. در این شرایط تمام بدن شما برای این مبارزه آماده می‌شوند. برای مثال مغزتان تمام توجه را از موضوعات دیگر برداشته و صرف تهدیدی می‌کند که با آن روبه‌رو شده‌اید. یا سیستم گردش خون و تنفس به شما کمک می‌کنند که با سرعت بیشتری بدوید. برای شناسایی علائم استرس کلیک کنید.

دلیل عوارض استرس و فشار روانی

تا اینجا از یک فشار روانی عادی و حتی مفید برای بقا صحبت کرده‌ایم. اما گاهی اوقات این آمادگی و پاسخ بدن، در شرایط دیگری مثل محل کارتان و در هرروز اتفاق می‌افتد. در این وضعیت بدن‌تان هرروز در حال واکنش نشان دادن به شرایط پیش‌آمده است. این حالت باعث می‌شود که بدن دیر یا زود در حالت فرسودگی قرار بگیرد. اما چرا این اتفاق می‌افتد؟

یکی از مهم‌ترین دلایل آسیب‌رسان بودن اضطراب ترشح هورمون کورتیزول است. کورتیزول که به آن هورمون استرس نیز گفته می‌شود هر وقت با خطری مواجه شوید ترشح می‌شود و شما را برای مبارزه‌ای که از آن صحبت کردیم آماده می‌کند. اما اگر استرس بخشی از زندگی شما شده، یعنی کورتیزول هم دائماً در بدن شما ترشح می‌شود. این درحالیست که ترشح بیش‌ازحد این هورمون می‌تواند مشکلات بسیاری را برایتان به همراه داشته باشد. درواقع طولانی شدن ترشح کورتیزول است که باعث می‌شود از عوارض استرس و فشار روانی صحبت کنیم. در ادامه بعضی از این عوارض را باهم بررسی خواهیم کرد. برای آشنایی با نحوه عملکرد هورمون کورتیزول کلیک کنید.

عوارض استرس و فشار روانی

مشکلات روحی

مطالعات نشان می‌دهد کسانی که فشار روانی بیشتری را در زندگی تجربه می‌کنند بیشتر هم درگیر بیماری‌های روحی می‌شوند. مشکلاتی مانند اضطراب و افسردگی معمولاً به این خاطر پیش می‌آیند که بیمار احساس می‌کند آن‌قدری که باید روی زندگی خود کنترل ندارد. درواقع به میزانی که شما استرس بیشتری را در زندگی تجربه می‌کنید کیفیت و رضایت از زندگی پایین‌تر می‌آید. در این شرایط طبیعی است که به سمت بیماری‌های روانی حرکت کنید.

دشواری در تفکر از عوارض استرس

حتماً برای‌تان پیش آمده که وقتی راجع به موضوعی دچار استرس می‌شوید نمی‌توانید به هیچ‌چیز دیگر فکر کنید. یا شاید کاملاً این موضوع را فراموش می‌کنید و کاری برای آن انجام نمی‌دهید. تمامی این مشکلات در سیستم تفکر و فعالیت‌های مغز شما به وجود می‌آید.

اگر این شرایط برای طولانی‌مدت ادامه پیدا کند شما نمی‌توانید به‌راحتی راجع به موضوعات مختلف زندگی‌تان فکر کنید؛ یا به آن‌ها توجه داشته باشید؛ به همین خاطر احتمالاً در بخش‌های دیگر زندگی دچار مشکل می‌شوید. یکی دیگر از مشکلاتی که استرس در فعالیت مغز ایجاد می‌کند اختلال در تصمیم‌گیری است. کسانی که دچار اضطراب می‌شوند معمولاً قدرت تصمیم‌گیری را از دست می‌دهند. این شرایط گاهی باعث می‌شود تصمیم‌های اشتباه بگیرید و مشکلات بیشتری را برای زندگی‌تان درست کنید.

مشکلات رفتاری

استرس ظرفیت و تحمل شما را کم می‌کند. این شرایط باعث می‌شود گاهی عصبی‌تر از سایر مواقع باشید. کوچک‌ترین مسائل شما را به هم بریزند و حسابی عصبانی یا افسرده شوید. بدرفتاری با دیگران، پرخوری، رفتارهای پرخطر یا افسرده شدن و گریه کردن همگی ازجمله آسیب‌هایی هستند که استرس به سلامت رفتار شما وارد می‌کند.

اختلالات خواب

همان‌طور که گفتیم استرس به معنای آماده شدن بدن برای مبارزه با یک خطر است. طبیعتاً در این شرایط بدن شما فعال‌تر از همیشه می‌شود و به همین خاطر بی‌خوابی یکی از مشکلات شایع کسانی است که در زندگی خود با فشار روانی درگیر هستند. اما به‌غیر از بی‌خوابی سایر مشکلات خواب مثل دیدن کابوس یا حتی راه رفتن در خواب نیز می‌توانند به دلیل استرس اتفاق بیفتند.

اعتیاد در نتیجه عوارض استرس

اگر به زندگی کسانی که درگیر اعتیاد شده‌اند نگاه کنید بیشتر آن‌ها درگیر مشکلات و استرس‌های بسیاری بوده‌اند. استفاده از مخدرها باعث می‌شود شما حداقل برای مدتی فشارهای روانی و نگرانی‌هایتان را فراموش کنید و احساس آرامش و سرخوشی را تجربه کنید. به همین خاطر بیماران اضطرابی بیش از دیگران به استفاده از سیگار یا سایر مخدرها گرایش نشان می‌دهند. استفاده از این مواد تجربه خطرناکی است که می‌تواند بیمار را درگیر اعتیاد کند.

عوارض استرس و بیماری‌های جسمی

ترشح کورتیزول در بدن باعث می‌شود تا استرس بیش از هر چیز با مشکلات جسمانی در ارتباط باشد. تحقیقات ثابت کرده که بسیاری از بیماری‌های جسمانی به دلیل استرس ایجاد می‌شوند یا حداقل با وجود استرس شدت بیشتری پیدا می‌کنند. بعضی از شایع‌ترین پیامدهای فشار روانی بر بدن عبارتند از:

بیماری‌های روان‌تنی از عوارض استرس

بیماری‌های روان‌تنی یا سایکوسوماتیک از شایع‌ترین پیامدهای استرس هستند. بیماری‌های روان‌تنی مثل انواع آلرژی‌ها، مشکلات گوارشی یا سردردهای عصبی درواقع شرایطی هستند که اضطراب خود را به‌صورت یک بیماری جسمی نشان می‌دهد. این بیماران معمولاً کسانی هستند که نمی‌توانند استرس خود را به‌راحتی برون‌ریزی کنند و از این راه می‌خواهند شدت مشکل خود را به دیگران نشان دهند.

مشکلات قلبی-عروقی

حتماً تابه‌حال این را تجربه کرده‌اید که وقتی استرس دارید ضربان قلب‌تان افزایش پیدا می‌کند. درواقع یکی از تأثیرات ترشح کورتیزول بالا رفتن فشارخون است. این حالت اگرچه در زمان کوتاه به شما کمک می‌کند تا برای مبارزه با شرایط سخت آماده شوید اما در بلندمدت خطر بیماری‌های قلبی و حتی سکته مغزی را افزایش می‌دهد.

کاهش سطح ایمنی بدن

یکی از مهم‌ترین و جدی‌ترین عوارض اضطراب این است که فعالیت سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند. به همین خاطر در شرایط فشار روانی بدن در مقابل انواع بیماری‌ها و میکروب‌ها آسیب‌پذیر می‌شود. کاهش سطح ایمنی می‌تواند خطراتی مانند درگیری با انواع سرطان‌ها را هم به دنبال داشته باشد.

اختلالات خوردن

بسیاری از ما وقتی درگیر استرس می‌شویم میل بیشتری به غذاها پیدا می‌کنیم. متأسفانه این تمایل بیشتر اوقات به سمت غذاهای پر از قند یا کربوهیدرات است، زیرا بدن در تلاش است تا انرژی خود را برای شرایط مبارزه تأمین کند. این شرایط علاوه بر چاقی باعث بسیاری از مشکلات قلبی و عروقی یا حتی دیابت نیز می‌شود. بالعکس دسته دیگری از افراد وقتی دچار استرس می‌شوند نمی‌توانند چیزی بخورند و این می‌تواند باعث مشکلاتی مثل کمبود مواد مغذی در بدن آن‌ها بشود. به‌علاوه تحقیقات نشان می‌دهد بیماری‌هایی مانند بی‌اشتهایی عصبی نیز با اضطراب ارتباط دارند.

ریزش مو

یکی از انواع ریزش مو به نام طاسی سکه‌ای دقیقاً به دلیل استرس ایجاد می‌شود. در این شرایط موهای سر، ابرو، مژه یا هر قسمت دیگری درست به‌اندازه یک سکه خالی می‌شوند. این شرایط می‌تواند با توجه به شدت استرس موقتی و قابل‌درمان باشد یا برای همیشه باقی بماند.

عوارض استرس و فشار روانی و راهکار درمانی

با وجود همه عوارض و پیامدهای منفی که از استرس بیان کردیم منطقی نیست که بخواهید به اضطراب در زندگی خود ادامه بدهید. بااین‌حال گاهی اوقات چاره‌ای غیر از تحمل اضطراب ندارید. برای مثال اگر شغل شما فشار روانی بسیاری را به همراه دارد یا درگیر مشکلات خانوادگی هستید نمی‌توانید از استرس فرار کنید. در این شرایط بهتر است راه‌هایی را برای سازگار شدن با شرایط یاد بگیرید. کمک گرفتن از مشاورین متخصص در این زمان یکی از بهترین راهکارهایی است که می‌توانید از آن استفاده کنید. مشاورین به‌خوبی راه حل مسئله و کنار آمدن با مشکلات را می‌شناسند و می‌توانند به شما برای تغییر شرایط کمک کنند. برای آشنایی با جدیدترین روش‌های کنترل استرس کلیک کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه استرس و اختلالات مرتبط می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سؤالات متداول