سرخجه در بارداری یکی از بیماری هایی است که سلامت مادر و جنین را تهدید می‌کند. اکثر افراد در کودکی در برابر سرخجه واکسینه یا به آن مبتلا شده اند. هر کس معمولا یکبار در زندگی خود به این بیماری مبتلا می‌شوند و سیستم ایمنی در برابر آن مقاوم می‌شود. زنان قبل از اقدام برای بارداری باید از ایمنی بدن خود در برابر سرخجه اطمینان حاصل کنند. سرخجه یک بیماری ویروسی واگیر دار است که بیشتر به سیستم تنفسی فرد حمله می‌کند؛ اما در زنان باردار، عوارض خطرناک دیگری نیز ایجاد خواهد کرد. در این مقاله به بررسی عوارض و درمان این بیماری خواهیم پرداخت.

منبع: سرخجه در بارداری | سرخجه گرفتن در بارداری

سرخجه در بارداری

با توجه به حساسیت دوران بارداری و وابستگی کامل جنین به مادر، ابتلا به بیماری های مختلف، بسیار خطرناک خواهد بود. به دلیل اینکه قدرت شیوع این بیماری بسیار بالاست؛ زنان در این دوران باید بسیار از خود محافظت کنند. از آنجا که سرخجه، اوریون و آبله مرغان، علائم بسیار مشابهی دارند تشخیص آنها از یکدیگر مشکل خواهد بود. اما زنان باردار در صورت ابتلا به هر یک باید سریعا برای درمان اقدام کنند.

علائم سرخجه در بارداری

در صورت ابتلای زنان باردار به سرخجه امکان پنهان بودن علائم تا 23 روز بعد وجود دارد. عدم وجود علائم یا علائم خفیف آن در روزهای ابتدایی، افراد را در این مورد نگران نکرده و همین عامل باعث می‌شود درمان را به موقع شروع نکنند. اما در صورت مشاهده هر کدام از نشانه های زیر حتما به پزشک مراجعه کنید.

????تب خفیف

????سردرد

????تورم غددلنفاوی

????درد مفاصل

????قرمز شدن چشم ها

????آبریزش بینی

????ایجاد دانه هایی قرمز روی پوست

در واقع تا یک هفته قبل از مشاهده دانه ها و یک هفته بعد از آنها احتمال سرایت این بیماری به دیگران نیز وجود دارد.

عوارض سرخجه در بارداری

با اینکه سرخجه به طور کلی یک بیماری خفیف در دوران کودکی محسوب می‌شود؛ اما در دوران بارداری یک خطر جدی است. ویروس سرخجه در بارداری می‌تواند از طریق جفت عبور کرده و از مادر به جنین منتقل شود. ابتلای جنین به این بیماری مخصوصا تا قبل از شش ماهگی، عوارض جبران ناپذیری برای کودک خواهد داشت. ابتلا به سرخجه در دوران بارداری، خطرات زیر را برای جنین به همراه خواهد داشت.

????سندروم سرخجه مادرزادی: در این سندروم، کودک علائم مختلفی را از خود نشان می‌دهد. اختلالات قلبی، مشکلات استخوان، اختلالات بینایی و شنوایی، عقب ماندگی ذهنی، آسیب به کبد و طحال و اختلال در رشد، از جمله بیماری هایی هستند که احتمال ابتلای نوزاد به آنها بسیار بالاست.

????سقط جنین قبل از 20 هفتگی جنین. 

????زایمان زودرس

????مرده زایی بعد از 20 هفتگی جنین

تشخیص سرخجه در بارداری

همانطور که گفته شد؛ به دلیل تشابه بسیار زیاد علائم سرخجه در بارداری با بیماری های دیگر مثل مخملک و دیگر بیماری های پوستی، تشخیص آن دشوار است. اما به کمک تست های تشخیصی و آزمایش های مختلف می‌توان به وجود این بیماری و میزان ایمنی بدن مادر نسبت به آن مطمئن شد. برای تشخیص دقیق این بیماری باید به متخصص بیماری های عفونی مراجعه کنید. 

پیشگیری از بروز سرخجه در بارداری

امکان دریافت واکسن سرخجه در بارداری وجود ندارد. به همین دلیل اگر مادر این واکسن را در گذشته دریافت نکرده است؛ باید در دوران بارداری نسبت رعایت بهداشت اقدام کند. بلافاصله بعد از زایمان، تزریق واکسن سرخجه بلامانع است و می‌تواند باعث اطمینان مادر در بارداری هایی بعدی شود.

در دوران بارداری از عدم ابتلای دیگر کودکان یا اطرافیان به این بیماری مطمئن شوید و در صورت ابتلا از قرارگیری در کنار آنها خودداری کنید. همچنین امکان انتقال ویروس از شخصی که به تازگی واکسن سرخجه را دریافت کرده است؛ وجود ندارد.

درمان سرخجه در بارداری

این ویروس در قطرات بزاق، ادرار و مدفوع وجود دارد و راه تنفسی نیز منتقل می‌شود. در صورت برخورد زن باردار با فردی که مبتلا به سرخجه است؛ تقریبا یک هفته بعد از تماس به او آنتی گاماگلوبولین، تزریق خواهد شد. البته با این وجود باز هم احتمال انتقال این ویروس به جنین، وجود دارد. تقریبا می‌توان گفت که موثرترین راه برای درمان این بیماری، پیشگیری از آن است. اما به هر حال راه هایی برای کنترل آن وجود دارد.

????دارودرمانی: برای درمان دارویی سرخجه در بارداری باید حتما به پزشک مراجعه کرد. در دوران بارداری مصرف هرگونه دارو باید زیر نظر پزشک باشد و نمی‌توان به صورت خودسرانه دارو مصرف کرد. برای درمان این بیماری از آنتی بیوتیک استفاده نکنید. سرخجه یک بیماری ویروسی است و منشا آن باکتری نیست. معمولا برای درمان تب استامینوفن تجویز می‌شود. یکی از داروهای دیگر برای درمان سرخجه، آسپرین است که نباید برای افراد زیر 20 سال تجویز شود چرا که باعث بروز سندروم ری در آنها می‌شود.

????مراقبت های درمانی: در دوران بارداری برای از بین بردن عوارض این بیماری، توصیه می‌شود افراد در خانه بمانند واستراحت کنند. مصرف مایعات زیاد نیز در این دوران کمک بزرگی خواهد کرد.

واکسن سرخجه

کشور ما از سال 82 واکسیناسیون همگانی این ویروس را آغاز کرده است. معمولا یک دوز آن کافی است و تا 98 درصد برای فرد ایمنی ایجاد می‌کند. واکسن سرخجه شاید با واکسن اوریون همزمان شود؛ که مشکلی برای فرد ایجاد نمی‌کند. افراد از 9 ماهگی می‌توانند این واکسن را دریافت کنند و اگر مایل به دریافت دوز های بعدی باشند یت در مناطقی زندگی کنند که شیوع سرخجه بسیار بالاست؛ دوز بعدی را می‌توانند در 4 تا 6 سالگی و یا 6 تا 12 سالگی تزریق کنند.

این واکسن عوارض خاصی برای افراد ایجاد نمی‌کند البته بروز علائم خفیفی مثل درد مفاصل، ایجاد دانه هایی روی بدن و تورم غدد لنفاوی، طبیعی است. تزریق این واکسن برای کودکانی که بیماری زمینه ای دارند یا سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف است؛ توصیه نمی‌شود. حدود 90 درصد دختران ایرانی قبل از ازدواج واکسینه شده اند؛ اما حتما باید قبل از بارداری از میزان پادتن در بدن خود مطمئن شوند.

سخن پایانی

به دلیل حساسیت دوران بارداری و خطراتی که در این دوران برای مادران وفرزندانشان وجود دارد؛ توصیه می‌شود در طول این مدت تحت نظر پزشک بوده و مراقبت های بهداشتی لازم را انجام دهند. ابتلا به سرخجه بعد از6 ماهگی، دیگر خطری جدی محسوب نمی‌شود. اما به هر حال باید از آن پیشگیری کرد. در زمان بارداری به سلامت خود و فرزندتان اهمیت داده تا احتمال خطر ابتلا به سرخجه در بارداری را به حداقل برسانید.

برای دریافت مشاوره در زمینه سرخجه در بارداری می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره بارداری تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول