دراماتیولومانیا که با نام وسواس پوست کنی شناخته می‌شود یکی از انواع وسواس‌های فکری عملی است که در آن فرد مبتلا میل شدیدی به کندن پوست بدن خود در نواحی مختلف بدن مانند لب‌ها و دور ناخن دارد. فرد مبتلا به این نوع از وسواس نمی‌تواند در برابر افکار وسواسی و تمایل خود برای کندن پوست مقاومت کند و این امر مشکلات جدی را برای او به همراه دارد.

اغلب افرادی که وسواس پوست‌کنی دارند، نسبت به بیماری خود آگاهی کافی نداشته و یا از مطرح کردن آن با دیگران شرم دارند. وسواس پوست کنی مانند دیگر انواع وسواس نیاز به درمان‌های تخصصی دارد؛ آگاهی از علائم و پیامدهای اختلال وسواس پوست کنی بیش از پیش شما را متوجه لزوم مراجعه برای درمان می‌کند. 

منبع: وسواس پوست کنی

وسواس پوست کنی

وسواس کندن پوست در درسته‌ی اختلالات اضطرابی جای می‌گیرد و جدیدا آن را در راهنمای تشخیصی و آماری بیماری‌های روانی به صورت یک اختلال مجزا در نظر گرفته‌اند. در این نوع اختلال اضطرابی فرد به واسطه‌ی افکار مجبور کننده خود، میل افراطی به کندن پوست و یا جای جوش و زخم دارد.

افراد مبتلا به وسواس پوست کنی برای کندن نقاط مختلف پوست بدن خود از ناخن، موچین و یا اعمالی چون گاز گرفتن استفاده می‌کنند و ممکن است ساعت‌ها به این کار مشغول باشند. کندن پوست اغلب تا جایی پیش می‌رود که آسیب‌های جدی به فرد وارد می‌کند و حتی منجر به خونریزی می‌شود.

علائم وسواس پوست کنی

انواع وسواس نشانه‌های مشترکی دارند که بروز افکار وسواسی و ناتوانی فرد در کنترل و سرکوب آن‌ها یکی از این علائم مشترک است. در ادامه علائم اختلال پوست کنی را به طور خاص شرح داده‌ایم.

بروز دوره‌های متناوب کندن پوست که منجر به آسیب به بافت پوست می‌شوند، از راه‌های تشخیص اختلال وسواس پوست کنی است. یکی دیگر از علائم این است که فرد تلاش زیادی برای ترک پوست کنی می‌کند و اقداماتی در این زمینه انجام می‌دهد ولی موفق نمی‌شود. این نوع وسواس با بروز مشکلاتی در زمینه‌‌های فردی و اجتماعی برای فرد همراه است.

زمانی اختلال پوست کنی برای فرد تشخیص داده می‌شود که علت پزشکی مانند بیماری‌های پوستی و یا بیماری‌های روانی مانند اسکیزوفرنی در فرد وجود نداشته‌باشد. افراد مبتلا به اختلال وسواس پوست کنی تنش زیادی برای کندن پوست خود احساس می‌کنند و وسوسه انجام این عمل به سراغشان می‌آید و بلافاصله پس از کندن پوست ناحیه مورد نظر احساس لذت، آرامش و رهایی از تنش می‌کنند.

دلایل ابتلا به اختلال وسواس پوست کنی

ابتلا به وسواس پوست کنی دلایل متعددی دارد که برخی از آن‌ها به شرح زیر هستند:

⭕اختلالات همایند

یکی از دلایل ابتلا به اختلال وسواس پوست کنی اختلالات همایندی است که فرد با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کند. اختلالاتی همچون وسواس فکری عملی، اضطراب و افسردگی می‌توانند علت زیربنایی و زمینه‌ساز بروز وسواس پوست کنی باشند. در چنین شرایطی با درمان علت بروز این اختلال، این رفتار نیز از بین خواهد رفت.

⭕خشم و تنفر

در نظریه روانکاوی، علت بروز پدیده وسواس پوست کنی خشم و تنفر فرد نسبت به وقایع و اطرافیان ذکر شده‌است؛ به این معنا که فرد خشم خود را با کندن پوست بدنش نشان می‌دهد و پس از آن احساس آسودگی می‌کند. افرادی که از مهارت کنترل خشم برخوردار نیستند و یا خشم سرکوب شده دارند؛ بیشتر در معرض بروز این رفتار خواهند بود. برای آشنایی با راه های کنترل عصبانیت کلیک کنید.

⭕عدم کنترل استرس

ناتوانی در مدیریت استرس و تنش‌ها عامل دیگری در بروز وسواس پوست کنی است؛ اغلب افرادی که به اختلال وسواس پوست کنی مبتلا هستند نمی‌توانند استرس و هیجانات خود را به شیوه‌ای سالم کنترل کنند به همین خاطر به رفتارهای پوست کنی روی می‌آورند.

⭕افزایش دوپامین

یکی دیگر از علل ابتلا به این نوع وسواس افزایش دوپامین در بدن است که به دنبال مصرف افراطی موادی همچون شیشه و کوکائین پدید می‌آید. مصرف این گونه مواد باعث می‌شود فرد احساس کند چیزی زیر پوستش راه می‌رود و با کندن پوست تلاش می‌کند تا این حس را از بین ببرد. در واقع در این شرایط وسواس پوست کنی به دلیل توهمات ایجاد می‌شود.

⭕ابتلا به اختلال بدریخت انگاری

در این اختلال افراد همواره از بدن و شکل ظاهری خود ناراضی هستند. آنها گاهی از مکانیسم وارونه سازی استفاده کرده و به بدن خود آسیب بیشتری می‎زنند. این افراد معتقدند به دلیل اینکه ظاهر خوبی ندارند؛ شایسته هرگونه آسیب و جراحتی هستند. به همین دلیل از وسواس موکنی برای صدمه زدن به خود استفاده می‌کنند.

روند پیشرفت اختلال کندن پوست

وسواس کندن پوست ممکن است در هر سنی رخ دهد و حتی در کودکان نیز مشاهده می‌شود. عارضه وسواس پوست کنی در شرایطی پیشرفت می‌کند و شدیدتر می‌شود؛ زمانی که فرد دچار یک عارضه‌ی پوستی مانند جوش، جراحت یا عفونت پوستی شده و شروع به کندن آن قسمت می‌کند. با این کار جراحت بیشتر شده و فرد از بهبود زخم جلوگیری می‌کند، هر چه بیشتر این کار را ادامه دهد جراحت و خارش پوست تشدید یافته و فرد بیشتر زخمش را می‌کند و این چرخه ادامه می‌یابد.

کندن پوست هنگام مواجه با استرس و فشار نیز تشدید می‌یابد؛ ممکن است فرد یک بار هنگام مواجه با رویداد استرس‌زا گوشه‌ی ناخن یا پوست لبش را بکند، با این کار احساس آرامش کند و از آن به بعد برای تجربه‌ی آن حس خوشایند این عمل تبدیل به یک عادت و پس از آن یک اختلال می‌شود.

درمان وسواس پوست کنی

پیش از پرداختن به درمان لازم است علت اصلی ابتلا تشخیص داده شود. در صورتی که اختلالات همایند مانند افسردگی، اضطراب و اسکیزوفرنی علت بروز آن باشند، نیاز به مداخلات تخصصی و کمک مشاوره روانشناسی وجود دارد تا ابتدا این اختلالات رفع شوند و سپس وسواس نیز از بین برود.

یکی از روش‌های مؤثری که جهت درمان وسواس پوست کنی از جانب متخصصان ارائه می‌شود، روش وارونه‌سازی عادت است که در آن تلاش می‌شود عات کندن پوست را با عادت دیگری جایگزین کرد. برای آشنایی کامل با روش های درمان وسواس کلیک کنید.

????کاهش استرس برای درمان وسواس پوست کنی

یادگیری روش‌ها و راهکارهای کنترل استرس از اصول اولیه درمان وسواس پوست کنی به شمار می‌رود. از آن‌جایی که علائم وسواس کندن پوست به دنبال بروز رویدادهای استرس‌زا هویدا می‌شوند، بسیار اهمیت دارد که فرد را با استفاده از روش‌های مدیریت استرس از بروز رفتارهای پوست کنی مصون داشت.

اما گاه کنترل و کاهش استرس با وجود مشغله‌ها و مشکلات زیاد کاری سخت به نظر می‌رسد؛ در این شرایط بهره‌مندی از مشاوره کنترل استرس و کمک گرفتن از فردی آگاه و باتجربه می‌تواند راهگشا باشد.

????درمان وسواس شدید

برای درمان نوع شدید وسواس می‌توان از دارو درمانی تحت نظر روانپزشک بهره برد. اغلب داروهای ضد افسردگی و ضد افسردگی سه حلقه‌ای جهت درمان وسواس پوست کنی تجویز می‌شود. مسئله‌ای که وجود دارد این است که داروها اغلب عوارضی را به همراه دارند و به بهبودی کامل اختلال نمی‌انجامند.

این داروها تنها به کنترل و کاهش علائم کمک می‌کنند. بنابراین پیشنهاد می‌شود از درمان‌های شناختی رفتاری و روانکاوی نیز کمک بگیرید. این روش‌های اثرات دائمی دارند و لازم است تحت نظر مشاور متخصص صورت بگیرند. 

????دارودرمانی

تحقیقات حاکی از آنند که داروهای ضدافسردگی در درمان اختلال وسواس پوست کنی موثر هستند. معمولا داروهای بازدارنده انتخابی بازجذب سرتونین مثل دوکسپین، کلومپرامین، نالتروکسون و پیموزید، توسط متخصصین تجویز می‌شوند.  همچنین گاهی در موارد حاد این بیماری، پزشک مجبور به تجویز آرامبخش نیز خواهد شد. مصرف این داروها حتما باید تحت نظر پزشک باشند و نمی‌توان به صورت خودسرانه مصرف آنها را قطع و یا دوز آنها را تغییر داد.

سخن پایانی

وسواس پوست کنی یکی از انواع اختلالات طیف وسواس فکری عملی محسوب می‌شود و کاملا با روش های رواندرمانی و دارویی قابل درمان است. البته درمان آن باتوجه به شدت این اختلال متفاوت خواهد بود. اما به طور کلی نیاز به اراده و خواست فرد دارد.

در واقع در این نوع از رفتارها حالت اجبارگونه برای فرد دارند؛ و او هیچ لذتی از انجام آنها نمی‌برد. خانواده در این زمان می‌توانند نقش موثری داشته باشند. چرا که آنان با واکنش های خود باعث ادامه دار شدن و یا توقف این رفتار می‌شوند. برای درمان این اختلال افراد به کمک یک روانشناس و یا روانپزشک، نیاز خواهند داشت.

برای دریافت مشاوره در زمینه وسواس پوست کنی می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360  و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سؤالات متداول