ترس از آسانسور یکی از فوبیاهای رایجی است که احتمال بروز آن در زنان و مردان بسیار زیاد است. کسانی که از آسانسور می‌ترسند در حقیقت دچار اختلال اضطرابی بوده و یا حداقل با یک فوبیا دیگر نیز دست و پنجه نرم می‌کنند. مبتلان ترجیح می‌دهند به جای آسانسور از پله استفاده کنند و اگر سوار آسانسور شوند، احساس تنش و علائم اضطرابی گوناگون نظیر تعریق، افزایش ضربان قلب یا لرزش بدن را تجربه می‌کنند. 

منبع : ترس از آسانسور یا فوبی آسانسور

ترس از آسانسور

ترس از اسانسور می‌تواند یک فوبیای اختصاصی باشد. فوبیای اختصاصی به هرگونه ترس شدید و غیرمنطقی از یک شیء یا شرایط خاص گفته می‌شود که با تهدید بیرونی تناسبی ندارد. با این حال در بسیاری از موارد ترس از آسانسور علامتی است که نشان دهنده شروع کلاستروفوبیا (ترس از مکان‌های بسته) یا آگورافوبیا (گذرهراسی) است. در ادامه به توضیح هریک از این اختلالات پرداخته ایم.

ترس از آسانسور علامتی از کلاستروفوبیا (ترس از مکان‌های بسته)

ترس از اسانسور در بسیاری از مواقع می‌تواند نشان دهنده اختلال کلاستروفوبیا باشد. مبتلایان به این اختلال از هرگونه فضای بسته می‌ترسند. از آنجایی که آسانسور نیز یک فضای بسته است، ترس از آن می‌تواند به عنوان واکنش مرتبط به کلاستروفوبیا در نظر گرفته شود.

ترس از آسانسور علامتی از آگورافوبیا (گذر هراسی)

آگورافوبیا نوعی ترس شدید از گیر افتادن در موقعیتی است که فرار کردن از آن دشوار یا غیرممکن است. کسانی که مبتلا به این اختلال هستند از موقعیت‌های مختلف اجتناب می‌کنند که آسانسور نیز می‌تواند یکی از آن‌ها باشد. با این حال دچار بودن به آگورافوبیا لزوما منجر به ترس از آسانسور نمی‌شود.

علل دچار شدن به ترس از آسانسور

ترس از آسانسور یک علت واحد ندارد بلکه علل و عوامل مختلفی می توانند در بروز آن تاثیرگذار باشند. برای مثال افرادی که در خانواده شان این ترس وجود دارد از طریق یادگیری مشاهده ای ممکن است که به طور ناخودآگاه این ترس را فرابگیرند و آن ها نیز از آسانسور استفاده نکنند.

هم چنین در بسیاری از موارد ترس‌های این چنینی از تجربیات ناخوشایند گذشته نشات می‌گیرند. مثلا کسانی که در دوران کودکی سابقه گیر کردن در آسانسور را داشته‌اند یا سقوط آسانسورها را در تلویزیون یا سایر رسانه‌ها مشاهده کرده‌اند بیش از دیگران امکان دارد که دچار ترس از آسانسور شوند. علاوه بر این‌ها اگر ترس از آسانسور را به عنوان فوبیا در نظر بگیریم باید گفت که عوامل زیستی و ژنتیکی نیز می‌توانند در پیدایش آن سهم داشته باشند.

روش های درمان و غلبه بر ترس از آسانسور

پژوهش‌ها نشان می دهد که انواع فوبیا در اکثر موارد به روان درمانی به خصوص با رویکردهای شناختی و رفتاری پاسخ مثبت می‌دهند. در نتیجه برای غلبه بر این مشکل لازم است که به یک روانشناس مراجعه نمایید. روانشناس با توجه به شخصیت شما روش درمانی مناسب را انتخاب می‌کند.

رویکرد شناختی رفتاری

در رویکرد شناختی رفتاری درمانگر بر این باور است که ریشه تمامی رفتارها و هیجانات ناخوشایند اعتقادات و باورهای تحریف شده ایست که نیازمند بررسی و اصلاح هستند. در نتیجه تلاش می‌کنند تا افکار زیربنایی مرتبط با ترس از آسانسور را بررسی کرده، آن‌ها را به چالش بکشد و به کمک مراجع افکار سالم‌تری را جایگزین نماید. همچنین در این رویکرد تکنیک‌های رفتاری مختلفی آموزش داده می‌شود که درمانجو به واسطه آن‌ها می‌تواند در موقعیت‌های استرس زا بر ترس شدید و غیرمنطقی خود غلبه نماید. از جمله این تکنیک‌ها می‌توان به ریلکسیشن و فنون تنفسی اشاره کرد.

مواجهه درمانی

در مواجهه درمانی، درمانگر تلاش می‌کند که به کمک مراجع یک سلسله مراتب تدریجی برای مواجهه با موقعیت تنش زا وضع کند. این مواجهه می‌تواند به طور ذهنی، در دنیای واقعی یا به کمک واقعیت مجازی انجام بگیرد. در طول فرایند مواجهه درمانگر به کمک فنون خودآرام سازی این توانمندی را در مراجع ایجاد می‌کند که بتواند با احساسات ترس و اضطرابی که احساس می‌کند، کنار بیاید. بررسی‌ها نشان می‌دهند که اکثر فوبیاها از طریق مواجهه درمانی بهبود می‌یابند و این روش یکی از موثرترین رویکردها برای درمان این اختلالات محسوب می‌شود.

استفاده از دارو برای درمان ترس از آسانسور

در اکثر موارد ترس از آسانسور با روان درمانی بهبود می‌یابد و نیازی به درمان‌های دارویی ندارد. با این حال برخی از مراجعین ممکن است که در کنار ترس از آسانسور دچار مشکلات روانشناختی دیگری نیز باشند که شرایط بهبودی را برای آن‌ها دشوار می‌کند. همچنین برخی افراد ممکن است به دلایل مختلف از جمله ویژگی‌های خاص شخصیتی نتوانند از جلسات روان درمانی بهره لازم را ببرند.

در این شرایط روانشناس مراجع را به یک روان پزشک ارجاع می‌دهد تا به کمک داروهای ضد اضطرابی فرایند درمان تسهیل شود. با این حال در نظر داشته باشید که بسیاری از داروهای ضد اضطراب و آرام بخش قابلیت اعتیادآوری دارند. در نتیجه هرگز نباید به طور خودسر مورد استفاده قرار بگیرند.

برای دریافت مشاوره در زمینه اضطراب و افسردگی می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول