اسکیزوافکتیو یکی از انواع اختلالات روان پریشی است که براساس طبقه بندی انجمن روان پزشکی آمریکا در دسته اختلالات طیف اسکیزوفرنیا قرار می‌گیرد. مبتلایان به اسکیزوافکتیو علائم روان پریشی نظیر هذیان و توهم را در کنار علائم خلقی نظیر افسردگی یا مانیا تجربه می‌کنند. این مسئله می‌تواند بسیاری از متخصصان را در تشخیص بیماری به اشتباه بیاندازد. با این حال مراجعه به مراکز روانشناسی معتبر و کمک گرفتن از متخصصین باتجربه کمک می‌کند که به بینش صحیح‌تری در مورد مشکل خود دست یابید و هرچه زودتر اقدامات درمانی مناسب را انجام دهید. عدم توجه به درمان موجب آسیب به خود و سایر اعضای خانواده خواهد شد.

منبع : اسکیزوافکتیو چقدر طول عمر دارد

علائم و نشانه های اسکیزوافکتیو چیست ؟

اسکیزوافکتیو یکی از انواع اختلالات روان پریشی یا همان سایکوتیک است که براساس طبقه بندی انجمن روانپزشکی آمریکا در دسته اختلالات طیف اسکیزوفرنیا قرار می‌گیرد. متخصصان برای تشخیص این مشکل وجود علائم زیر را در بیمار ضروری می‌دانند. برای آشنایی با علائم بیماری اسکیزوفرنی کلیک کنید.

• تجربه یک دوره بیماری خلقی (افسردگی اساسی یا مانیا) همراه با علائمی از اسکیزوفرنیا شامل توهم، هذیان، رفتار آشفته، گفتار آشفته و علائم منفی
• در طول بیماری، بیمار اسکیزوافکتیو دست کم به مدت دو هفته در غیاب علائم خلقی نیز علائم روان پریشی نظیر توهم و هذیان را تجربه می‌کند.
• علائمی از یک اختلال خلقی در بخش اعظمی از بیماری مشاهده می‌شود.
• این اختلال در اثر مصرف یک ماده یا وجود یک بیماری طبی دیگر بروز نمی‌یابد.

انواع مختلف اختلال اسکیزوافکتیو

همانطور که گفته شد اسکیزوافکتیو اختلال سایکوتیکی است که در دوره‌هایی از آن علائم حداقل یک اختلال خلقی دیگر هم دیده می‌شود. بر اساس اینکه این اختلال خلقی افسردگی ماژور باشد یا افسردگی دوقطبی اسکیزوافکتیو به دو دسته نوع افسرده و نوع دوقطبی تقسیم می‌شود.

نوع افسرده

در نوع افسرده، مبتلایان به اسکیزوافکتیو در کنار علائم روان پریشی نظیر توهم و هذیان تنها حملات افسردگی ماژور یا همان افسردگی اساسی را گزارش می‌کنند. علائم افسردگی اساسی احساس غمگینی مفرط، از دادن علاقه و اشتیاق، تغییراتی در الگوی خواب و اشتها، کندی روانی حرکتی، دشواری در تمرکز، خستگی مفرط، احساس گناه یا بی ارزشی و افکار مرگ را شامل می‌شوند. از میان علائم مذکور وجود دست کم پنج مورد از آن‌ها برای تشخیص افسردگی اساسی ضروری می‌باشد.

اسکیزوافکتیو نوع دوقطبی

اسکیزوافکتیو از نوع دوقطبی زمانی از جانب متخصصان مطرح می‌شود که بیمار در کنار علائم سایکوتیک علائم مانیا را نیز از خود نشان دهد. همچنین در این شرایط دوره‌هایی از افسردگی اساسی نیز ممکن است بروز یابند. از جمله علائم دوره مانیا باید افزایش خلق، بالا رفتن سطح فعالیت‌های هدفمند، افزایش غیرمعمول انرژی، افزایش اعتماد به نفس و دچار شدن به خودبزرگ بینی،  کاهش نیاز به خواب، پرحرفی، پرش افکار، حواس پرتی، انجام تکانشی فعالیت‌هایی که می‌توانند پیامدهای ناخوشایند در پی داشته باشند نظیر ولخرجی و درگیر شدن در فعالیت‌های جنسی پرخطر را مثال زد.

علل و عوامل خطرساز بروز اختلال اسکیزوافکتیو

اسکیزوافکتیو از آن دست اختلالات روانپزشکی است که متخصصان هنگام توضیح علل خطرساز آن بیش از همه به نقش وراثت، ژنتیک و به طور کل عوامل فیزیولوژیکی تاکید می‌کنند. در همین راستا پژوهش‌ها نشان می‌دهند که احتمال بروز اسکیزوافکتیو در خویشاوندان درجه یک مبتلایان به اسکیزوافکتیو بیشتر است.

همچنین احتمال بروز این اختلال در کسانی که یکی از بستگان درجه یکشان مبتلا به اسکیزوفرنیا، اختلال دوقطبی یا اختلال اسکیزوافکتیو باشد، بیشتر است. توجه به این نکته نیز حائز اهمیت است که افراد با آسیب پذیری ژنتیکی بالا در برابر اختلال اسکیزوافکتیو، اگر در محیط‌های پرتنش و در تعامل با موضوعات استرس زا قرار بگیرند، بیش از دیگران احتمال دارد که علائمی از اختلالات طیف اسکیزوفرنیا را از خود بروز دهند.

میزان شیوع اختلال اسکیزوافکتیو

براساس گزارش‌های آخرین ویراست راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روان پزشکی شیوع طول عمر اختلال اسکیزوافکتیو حدود 0/3 درصد برآورد می‌شود. این اختلال در زن‌ها از شیوع بالاتری برخوردار است که علت آن به احتمال قوی شیوع بالاتر علائم افسردگی در زنان است.

درمان اختلال اسکیزوافکتیو

درمان اختلال اسکیزوافکتیو به همکاری روانشناسان و روانپزشکان نیاز دارند. چرا که مبتلایان به این اختلال برای بهبودی همزمان به دارو درمانی و روان درمانی نیاز دارند. داروهایی که در اکثر موارد برای اسکیزوافکتیو تجویز می‌شود قرص‌های ضدافسردگی، داروهای آنتی سایکوتیک و تثبیت کننده‌های خلقی را در برمی‌گیرد.

در این میان روانشناس با ارائه درمان‌های حمایتی تلاش می‌کند تا سطح توانمندی بیمار را بالا ببرد و به او کمک نماید تا بتواند سطح عملکرد خود را افزایش داده و برای پیشبرد زندگی روزمره خود کمتر به حضور دیگران وابسته باشد. درمانگران با برگزاری جلسات گروه درمانی در محیط های بیمارستانی نیز به بیمار اسکیزوافکتیو کمک می‌کنند که بر علائم خلقی خود کنترل بیشتری داشته باشد و برای غلبه بر بیماری منابع حمایتی جدیدی پیدا کند. برای آشنایی با انواع روش‌های درمان اسکیزوفرنی کلیک کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه اختلالات روانی می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02166419012 تماس بگیرید.

سوالات متداول