چند همسری از آن دست موضوعات بحث برانگیزی است که در ادیان و فرهنگ‌های محتلف نگاه‌های ضد و نقیضی به آن شده است. موافقان و مخالفان چند همسری هر کدام دلایل به خصوصی را مطرح کرده‌اند. روانشناسان نیز به این موضوع از جنبه سلامت خانواده و روان اعضای آن پرداخته‌اند. خانواده درمانگران با مطالعاتی که بر خانواده‌های ترکیبی داشته‌اند، مزایا و معایب چند همسری را مورد ارزیابی قرار داده‌اند. به زنان و مردانی که چنین سبک زندگی را انتخاب می‌کنند، توصیه می‌کنیم حتما بررسی‌های کافی را در این زمینه انجام دهند، چرا که در صورتی که یکی از طرفین ناخواسته وارد چنین ارتباطی شده باشد، آسیب‌های حتمی می‌باشد. در صورتی که خانواده‌تان دچار تنش‌هایی از این دست شده، حتما از خدمات مشاوره خانواده برای آرام شدن اوضاع استفاده نمایید.

منبع : چند همسری در جامعه ایران

تعریف چند همسری

زمانی که یک زن یا یک مرد به طور رسمی و همزمان با بیش از یک نفر ازدواج کند، چند همسری رخ می‌دهد. چندهمسری می‌تواند به شکل چندشوهری و یا چند زنی مشاهده شود. البته در جوامعی به ویژه جوامع آسیایی غالبا چندهمسری به معنای چند زنی تعریف می‌شود.

پیشینه چند همسری در ایران

با وجود مسلمان بودن قشر عظیمی از مردم کشورمان، مساله چندهمسری در ایران هنوز قبیح شمرده می‌شود و عموم مردم به ویژه زنان پذیرای آن نیستند (کمتر خانمی در ایران افتخار به داشتن هوو می‌کند، در حالی که در سایر کشورهای مسلمان مثل عربستان در جامعه این امر بسیار پسندیده است). چندهمسری در تاریخ ایران از زمان ساسانیان شکل گرفت و به مرور کمرنگ‌تر شد. ولی طبق گزارش‌های ثبت احوال هنوز در استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان این پدیده به شکل قابل توجهی دیده می‌شود.

تبلیغات چند همسری در فضای مجازی

به تازگی پوسترها و کلیپ‌هایی در مورد تشویق اذهان عمومی به چندهمسری در فضای مجازی به چشم می‌خورد که موجی از انتقاد و اعتراض عمومی زنان و مردان و روان شناسان را در پی داشته است. به نظر می‌آید که افراد حمایت کننده از چندهمسری به هیچ عنوان از آسیب‌های اجتماعی و روانی این مساله آگاه نیستند و یا سعی در پوشاندن این آسیب‌ها دارند.

ابعاد روانی چند همسری برای زنان

طبق گزارشات به دست آمده، زنانی که همسرشان درگیر مساله چندهمسری هستند از نظر روانی با چالش‌های جدی‌تری نسبت به زنان دیگر مواجه می‌شوند. این چالش‌ها فقط گریبان گیر خودشان نیست بلکه فزرندان آنان نیز از نظر روانی تحت فشار و در معرض آسیب‌های روانی می‌باشند.

تحمل چند همسری برای زنان نیز امری آسان نبوده و نخواهد بود. زنانی که یک همسر مشترک دارند به شکل شدیدی در مقام قیاس با یکدیگر قرار می‌گیرند و این مساله باعث افزایش احتمال ابتلای آنان و حتی فرزندان آنان به افسردگی و مشکلات اضطرابی و خلقی می‌شود. جالب است بدانید بررسی‌های صورت گرفته در مورد مردان درگیر در مساله چندهمسری از نظر سلامت روان تفاوت چندانی با مردان تک همسر ندارند. اما زنان درگیر در مساله چند همسری به شکل معنا داری از نظر سلامت روانی آسیب پذیرند. در ادامه ابعاد روانی این پدیده را  برای زنان را بررسی می کنیم.

1- احساس حقارت و شکست

زنی که همسرش علاوه بر او همسر دیگری را انتخاب کرده است دچار احساس ناکارآمدی و کافی نبودن می‌شود. این عامل زمینه اصلی ابتلا به افسردگی در این دسته از زنان می‌باشد. احساس شکست ناشی از این واقعه حتی می‌تواند به عنوان تروما در زندگی فرد لحاظ شود و به شدت عزت نفس و احساس خودکارآمدی او را کاهش دهد. اگر این مقایسه‌ها و سرزنش‌ها ادامه پیدا کند حتی خطر آسیب زدن به خود و یا خودکشی ایجاد می‌شود.

2- خلا عاطفی

زمانی که مردی همسر دوم اتخاذ می‌کند در بهتربن حالت ممکن توجه و محبتی که خرج همسر اول خود می‌کرده، نصف می شود. این تغییر ناگهانی برای همسر اول به منزله ایجاد یک خلا عاطفی است که به مرور می‌تواند به طلاق عاطفی منجر شود. حتی ممکن است کار به جایی برسد که همسر اول فقط به خاطر فرزندان خود در این رابطه زناشویی بماند و این اتفاق بدترین اتفاقی است که می‌تواند در روابط زوجین مشاهده شود.

3- بدبینی و سوظن

ازدواج مجدد مردان باعث افزایش احساس بدبینی، شک و بی اعتمادی در فضای خانواده می‌شود. اثرات مخرب این فضا در خانواده علاوه بر همسر، فرزندان را هم بی نصیب نمی‌گذارد. رشد فرزندان در چنین فضایی احتمال عدم موفقیت آن‌ها را در زندگی زناشویی آینده شان بالا می‌برد.

4- کاهش رضایت مندی در زندگی

شاید بتوان گفت مهم‌ترین پیامد چندهمسری مردان برای زنان کاهش حس رضایت مندی از زندگی است. یکی از مولفه‌های مهم رضایت از زندگی میزان ارتباط فرد با شریک عاطفی و جنسی خود است. با تعدد زوجین قطعا میزان این ارتباط برای همسر اول به شکل معنی داری کاهش پیدا می‌کند و با استمرار این مساله فقر عاطفی و افسردگی گریبان گیر خانواده‌ها می‌شود.

5- افزایش احتمال ابتلا به بیماری های مقاربتی

چندهمسری با افزایش تعداد شرکای جنسی احتمال ابتلا به بیماری‌های مقاربتی مثل اچ پی وی، ایدز و سفلیس را بالا می‌برد. حتی اگر یکی از افراد درگیر مشکلات مقاربتی باشد این مشکل به سرعت شرکای دیگر را هم درگیر می‌کند.

6- خشونت خانگی

تعدد زوجین با افزایش حس رقابت و حسادت،  فضای خشونت محیط خانواده را افزایش می‌دهد. بعضا آسیب‌هایی که افراد درگیر در مساله چندهمسری متحمل می‌شوند از آسیب های خیانت نیز شدیدتر است زیرا چندهمسری وجه رسمی دارد و این رسمی بودن از قبح و زشتی این مساله می‌کاهد.

سخن آخر

مساله چند همسری در جوامع سنتی و اجتماعی، در کنار ابعاد فرهنگی تعریف می‌شود و لازم است جامعه شناسان و روانشناسان در این مورد آگاهی لازم را به افراد جامعه به ویژه زنان بدهند. همچنین منتقدان در زمانی چند همسری را زیر سوال می‌برند که در جامعه بیش از 11 میلیون مرد مجرد وجود دارد که به دلیل نبود شرایط ازدواج هرگز ازدواج نکرده‌اند. تسهیل شرایط ازدواج و فراهم کردن بستری برای جوانان از جمله اولویت‌‌ها و نیاز جامعه است.

برای دریافت مشاوره در زمینه خانواده می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی خانواده با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.